- 1. Cơ sở pháp lí
- Luật Hôn nhân và gia đình
- Bộ Luật Tố tụng dân sự
- 2. Giải quyết vấn đề
- Hòa giải là một chế định có ý nghĩa quan trọng trong tố tụng dân sự. Hòa giải được coi là hoạt động do Tòa án có trách nghiệm tiến hành, mục đích là tạo điều kiện thuận lợi để các đương sự thỏa thuận với nhâu về việc giải quyết vụ việc dân sự theo quy định của Bộ Luật tố tụng dân sự. Việc hòa giải đem lại lợi ích không nhỏ trong việc giải quyết tranh chấp giữa các bên đương sự trong quá trình giải quyết các vụ việc dân sự, nó vừa đảm bảo tiết kiệm chi phí cho Nhà nước và công dân, giảm bớt giai đoạn tố tụng kéo dài, vừa giải quyết triệt để các mâu thuẩn giữa các đương sự….
- Hòa giải là hành vi của một bên thứ ba (không phải bên tranh chấp) thuyết phục các bên đồng ý chấm dứt tranh chấp một cách ổn thỏa và đi đến những thỏa thuận nhất định.
- Việc hòa giải trong tố tụng dân sự được quy định tại Điều 10 Bộ luật tố tụng dân sự, cụ thể như sau:
“Điều 10. Hòa giải trong tố tụng dân sự
Tòa án có trách nhiệm tiến hành hòa giải và tạo điều kiện thuận lợi để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ việc dân sự theo quy định của Bộ luật này.”
- Thủ tục này được quy định áp dụng cho các vụ án dân sự nói chung được quy định tại Bộ luật tố tụng dân sự, phần lớn thủ tục hòa giải sẽ được áp dụng cho những vụ án dân sự nghĩa là việc hòa giải sẽ được tiến hành khi có phát sinh tranh chấp giữa các đương sự. Hoạt động hòa giải thông thường sẽ không được tiến hành đối với việc dân sự, tuy nhiên đối với việc dân sự là “thuận tình ly hôn” thì Tòa án vẫn sẽ tiến hành thủ tục hòa giải.
- Mặt khác, căn cứ vào khoản 14 Điều 3 Luật hôn nhân và gia đình, ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Hiện nay, có hai hình thức ly hôn, một là theo hình thức thuận tình ly hôn, hai là hình thức đơn phương ly hôn.
Liên hệ luật sư ly hôn 0915.27.05.27
- Đối với hình thức thuận tình ly hôn, thủ tục hòa giải được Bộ luật tố tụng dân sự quy định như sau:
“Điều 397. Hòa giải và công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn
1. Trong thời hạn chuẩn bị xét đơn yêu cầu, trước khi tiến hành hòa giải để vợ chồng đoàn tụ, khi xét thấy cần thiết, Thẩm phán có thể tham khảo ý kiến của cơ quan quản lý nhà nước về gia đình, cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em về hoàn cảnh gia đình, nguyên nhân phát sinh mâu thuẫn và nguyện vọng của vợ, chồng, con có liên quan đến vụ án.
2. Thẩm phán phải tiến hành hòa giải để vợ chồng đoàn tụ; giải thích về quyền và nghĩa vụ giữa vợ và chồng, giữa cha, mẹ và con, giữa các thành viên khác trong gia đình, về trách nhiệm cấp dưỡng và các vấn đề khác liên quan đến hôn nhân và gia đình.
3. Trường hợp sau khi hòa giải, vợ, chồng đoàn tụ thì Thẩm phán ra quyết định đình chỉ giải quyết yêu cầu của họ.
4. Trường hợp hòa giải đoàn tụ không thành thì Thẩm phán ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn và sự thỏa thuận của các đương sự theo quy định tại Điều 212 của Bộ luật này khi có đầy đủ các điều kiện sau đây:
a) Hai bên thực sự tự nguyện ly hôn;
b) Hai bên đã thỏa thuận được với nhau về việc chia hoặc không chia tài sản chung, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con;
c) Sự thỏa thuận phải bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ, con.
5. Trường hợp hòa giải đoàn tụ không thành và các đương sự không thỏa thuận được về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con thì Tòa án đình chỉ giải quyết việc dân sự về công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn và thụ lý vụ án để giải quyết. Tòa án không phải thông báo về việc thụ lý vụ án, không phải phân công lại Thẩm phán giải quyết vụ án. Việc giải quyết vụ án được thực hiện theo thủ tục chung do Bộ luật này quy định.”
- Hòa giải trong thuận tình ly hôn, mục đích cơ bản nhất là để hàn gắn lại mối quan hệ vợ chồng đang đứng trước nguy cơ đổ vỡ. Thủ tục hòa giải sẽ tạo điều kiện cho các cặp vợ chồng đang đứng bên bờ vực của sự chia ly một cơ hội để bình tĩnh xem xét lại các vấn đề đang tranh chấp trước khi đi tới quyết định ly hôn. Trong quá trình hòa giải, bên trung gian sẽ hỗ trợ các cặp vợ chồng xác định vấn đề mà họ đang gặp phải, cũng như đưa ra những đề xuất, chỉ dẫn về hướng giải quyết.
- Như vậy, đối với việc “thuận tình ly hôn”, hoạt động hòa giải tại Tòa án được xem thủ tục bắt buộc khi vợ chồng yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn. Thủ tục hòa giải được thực hiện trong giai đoạn chuẩn bị xét xử. Tòa án có trách nhiệm phải tiến hành thủ tục hòa giải và tạo điều kiện thuận lợi để vợ chồng đoàn tụ đồng thời giải thích về quyền và nghĩa vụ giữa vợ và chồng, giữa cha, mẹ và con, giữa các thành viên khác trong gia đình, về trách nhiệm cấp dưỡng và các vấn đề khác liên quan đến hôn nhân và gia đình. Sau khi tiến hành hòa giải thì Thẩm phán phải ra các quyết định phù hợp với kết quả đã hòa giải.
- Đối với hình thức đơn phương ly hôn, căn cứ quy Luật Hôn nhân và gia đình quy định tại Điều 54, “sau khi đã thụ lý đơn yêu cầu ly hôn, Tòa án tiến hành hòa giải theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự”. Theo quy định này, hoạt động hòa giải đối với hình thức đơn phương ly hôn cũng là một thủ tục bắt buộc đối với các bên đương sự. Việc Hòa giải sẽ được tiến hành theo trình tự thủ tục được quy định tại Bộ Luật tố tụng dân sự.
Tóm lại, dù là đối với hình thức ly hôn nào thì thủ tục hòa giải vẫn sẽ được tiến hành.
Trên đây là tư vấn của luật sư. Quý khách có nhu cầu tư vấn về hôn nhân gia đình, ly hôn, chia tài sản, giành quyền nuôi con,…vui lòng liên hệ với chúng tôi theo thông tin sau:
CÔNG TY LUẬT NHÂN HÒA
Địa chỉ: Số 2 Hiệp Bình, phường Hiệp Bình Phước, quận Thủ Đức, Tp.HCM
Hotline: 0915.27.05.27
Email: luatsunhanhoa@gmail.com
Trân trọng!