Tranh chấp hợp đồng là gì? đặc điểm của tranh chấp hợp đồng và các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng
Hợp đồng là sự thoả thuận bằng văn bản, tài liệu giao dịch giữa các bên ký kết về việc thực hiện một công việc trong đó có sự quy định rõ ràng về quyền và nghĩa vụ của mỗi bên để định hướng, thực hiện theo đúng quy định của pháp luật và nội dung thỏa thuận trong hợp đồng.
Tuy nhiên, trên thực tế vẫn xảy ra các trường hợp mà quyền và nghĩa vụ của các bên bị xâm phạm, dẫn đến xảy ra tranh chấp hợp đồng.
1. Thế nào là tranh chấp hợp đồng?
Hiện nay pháp luật không quy định về khái niệm tranh chấp Hợp đồng, tuy nhiên từ các tranh chấp trên thực tế thì tranh chấp Hợp đồng được hiểu là sự mâu thuẫn, bất đồng ý kiện của các bên tham gia quan hệ hợp đồng với nhau liên quan đến việc thực hiện hay không thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo hợp đồng, thậm chí việc bất đồng ý kiến về việc đánh giá hành vi vi phạm hoặc cách thức giải quyết hậu quả phát sinh từ việc vi phạm quyền, nghĩa vụ trong hợp đồng cũng được xem là tranh chấp Hợp đồng.
Có thể nói, tranh chấp hợp đồng là sự mâu thuẫn, bất đồng ý kiến giữa các bên tham gia quan hệ hợp đồng liên quan đến việc thực hiện hoặc không thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo hợp đồng.
Nhìn chung có hai loại tranh chấp hợp đồng cơ bản là tranh chấp hợp đồng dân sự và tranh chấp hợp đồng kinh doanh - thương mại.
2. Đặc điểm của tranh chấp hợp đồng:
Tranh chấp hợp đồng có các đặc điểm cơ bản sau đây:
- Phát sinh trực tiếp từ quan hệ Hợp đồng.
- Mang yếu tố tài sản và gắn liền lợi ích các bên trong tranh chấp.
- Có sự vi phạm thực hiện hoặc không thực hiện nghĩa vụ của một hoặc các bên, sự vi phạm này làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của bên còn lại.
3. Ưu, nhược điểm của các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng.
Hiện nay có các phương thức giải quyết sau để giải quyết khi có tranh chấp hợp đồng xảy xảy ra:
a. Thương lượng, hòa giải:
Khi ký kết hợp đồng các bên có quyền tự do định đoạt thì khi tranh chấp hợp đồng xảy ra các bên cũng vẫn có quyền tự định đoạt để giải quyết mâu thuẫn đó. Quyền tự do định đoạt khi giải quyết tranh chấp thể hiện qua việc các bên lựa chọn phương thức thương lượng, hòa giải.
Thương lượng là phương thức giải quyết tranh chấp thông qua việc các bên cùng nhau bàn bạc, thỏa thuận để tự giải quyết mâu thuẫn.
Hòa giải là việc các bên ngồi lại với nhau để bàn bạc, thỏa thuận hoặc có sự tham gia của bên thứ ba làm trung gian hòa giải để hỗ trợ, thuyết phục các bên tranh chấp tìm kiếm phương pháp để giải quyết tranh chấp phát sinh.
Việc lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp này có các ưu, nhược điểm sau:
Ưu điểm:
Thương lượng, hòa giải là phương thức giải quyết tranh chấp đơn giản, nhanh chóng, ít tốn kém, thủ tục tiến hành linh hoạt, mềm dẻo.
Nếu giải quyết mâu thuẫn thành công vẫn không gây ra sự đối kháng giữa các bên tranh chấp, có thể duy trì khả năng hợp tác các bên.
Giữ được uy tín và bí mật kinh doanh các bên, đồng thời do các bên tự thỏa thuận phương thức giải quyết nên các bên thường tự nguyện và nghiêm túc thực hiện.
Nhược điểm:
Phương án giải quyết do các bên đề ra nên việc thực hiện phụ thuộc vào sự tự giác của các bên, không có biện pháp và cơ quan cưỡng chế đối với bên không thực hiện thỏa thuận.
Do các bên tự do thỏa thuận nên dễ xảy ra trường hợp một bên lợi dụng việc thỏa thuận để kéo dài thời gian của đối phương, ảnh hưởng thời hiệu khởi kiện khi hai bên không thương lượng, hòa giải được.
Đối với việc hòa giải có sự tham gia của bên thứ ba đòi hỏi người hòa giải phải có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, am hiểu pháp luật và thực tiễn, đồng thời kết quả hòa giải phụ thuộc vào tính khách quan của người làm trung gian này.
b. Phương thức giải quyết bằng trọng tài:
Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng bằng Trọng tài được qui định tại Luật Trọng tại thương mại “ là phương thức giải quyết tranh chấp do các bên thỏa thuận và được tiến hành theo qui định Luật này”. Như vậy, Trọng tài thương mại chỉ giải quyết tranh chấp hợp đồng trong các trường hợp sau:
Hợp đồng tranh chấp là hợp đồng thương mại
Có sự thỏa thuận của các bên trong việc giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài, thỏa thuận này có thể được ghi nhận trong Hợp đồng được ký kết hoặc có thể lậ sau khi xảy ra tranh chấp.
Phương thức giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài có các ưu, nhược điểm sau:
Ưu điểm:
Thủ tục Trọng tài đơn giản, nhanh chóng, ít tốn thời gian, tiền bạc các bên.
Quyết định của Trọng tài là quyết định chung thẩm nên có giá trị bắt buộc đối với các bên (do đó các bên không thể kháng cáo quyết định).
Quyền chỉ định trọng tài viên giúp các bên lựa chọn được Trọng tài viên giỏi, nhiều kinh nghiệm, am hiểu sâu sắc về vấn đề tranh chấp. Qua đó việc giải quyết tranh chấp được nhanh chóng, chính xác.
Việc xét xử không công khai sẽ giúp các bên hạn chế tiết lộ bí mật kinh doanh, giữ được uy tín các bên trên thị trường.
Nhược điểm:
Tính cưỡng chế thi hành các quyết định của Trọng tài không cao vì Trọng tài không đại diện cho quyền lực tư pháp nhà nước.
Sự thành công trong việc giải quyết bằng Trọng tài phụ thuộc vào thái độ và tinh thần hợp tác của các bên tranh chấp.
Trọng tài không phải là cơ quan nhà nước nên có quyền lực nhà nước, do đó có thể gặp khó khăn trong quá trình giải quyết tranh chấp trong vấn đề: xác minh thu thập chứng cứ, triệu tập nhân chứng, áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời, áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định.
c,Phương thức giải quyết tranh chấp bằng con đường Tòa án:
Giải quyết bằng Tòa án là việc khi tranh chấp hợp đồng phát sinh nếu các bên không tự thỏa thuận, hòa giải với nhau thì có thể nộp đơn ra Tòa, yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp. Khi giải quyết tranh chấp bằng Tòa án cần lưu ý tới thẩm quyền theo lãnh thổ, thẩm quyền theo cấp, thẩm quyền theo vụ việc.
Các lợi thế của việc giải quyết tranh chấp hợp đồng qua Tòa án:
a) Các quyết định của Tòa án (đại diện cho quyền lực tư pháp của nhà nước) có tính cưỡng chế thi hành đối với các bên.
b) Với nguyên tắc 2 cấp xét xử, những sai sót trong quá trình giải quyết tranh chấp có khả năng được phát hiện khắc phục.
c) Với điều kiện thực tế tại Việt Nam, thì án phí Tòa án lại thấp hơn lệ phí trọng tài.
Các mặt hạn chế của việc giải quyết tranh chấp Hợp đồng qua Tòa án:
a) Thời gian giải quyết tranh chấp thường kéo dài (vì thủ tục tố tụng Tòa án quá chặt chẽ).
b) Khả năng tác động của các bên trong quá trình tố tụng rất hạn chế.
4. Dịch vụ tư vấn, giải quyết tranh chấp hợp đồng tại công ty luật Nhân Hòa:
Công ty Luật Nhân Hòa đem đến cho quý khách hàng dịch vụ tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng nhanh chóng và hiệu quả nhất bao gồm:
- Tư vấn các quyền và nghĩa vụ các bên trong quan hệ hợp đồng;
- Tư vấn xác định căn cứ giải quyết tranh chấp và cơ sở pháp lý cho việc giải quyết tranh chấp ;
- Tư vấn, chuẩn bị liên hệ và đàm phán với các bên liên quan trong việc giải quyết tranh hợp đồng;
- Tổ chức thương lượng, hòa giải các bên tranh chấp hợp đồng, đại diện thương lượng hòa giải cho khách hàng;
- Trao đổi và hướng dẫn khách hàng thu thập tài liệu chứng cứ, cung cấp thông tin về vấn đề giải quyết tranh chấp hợp đồng;
- Luật sư đại diện theo ủy quyền gặp gỡ, trao đổi với các cơ quan Trọng tài, tòa án, cơ quan thi hành án để bảo vệ tốt nhất cho quyền và nghĩa vụ hợp pháp của khách hàng trong vụ việc giải quyết tranh chấp hợp đồng.
Trên đây là một số chia sẻ của Luật sư, mọi yêu cầu hỗ trợ quý vị hãy liên hệ tổng đài tư vấn pháp luật 0915.27.05.27 của chúng tôi. Công ty luật Nhân Hòa chuyên dịch vụ luật sư uy tín, tin cậy đảm bảo giải quyết mọi vướng mắc bạn gặp phải với hiệu quả cao nhất và mức chi phí hợp lý nhất.
Công ty Luật Nhân Hòa
Địa chỉ: 02 Hiệp Bình, phường Hiệp Bình Phước, quận Thủ Đức, Tp.HCM
Email: luatsunhanhoa@gmail.com
Hotline: 0915. 27.05.27
Trân trọng!
