Nội dung tư vấn: Chào Luật sư, Tôi nhờ luật sư tư vấn giùm tôi như sau.Tôi và vợ tôi có đám cưới ở quê lúc tháng 3/2015, nhưng không đăng ký kết hôn. Gia đình cha mẹ 2 bên nghèo, nên không có cho tài sản gì. Năm 2016, tôi có mua nhà trả góp bằng tiền lương hàng tháng của tôi qua chuyển khoản ngân hàng, tới nay vẫn còn phải trả góp tới năm 2028 mới xong. Giấy tờ nhà do tôi đứng tên với giấy chứng nhận còn độc thân của tôi. Khi vợ chồng sống chung tới nay, tôi có đưa tiền hàng tháng cho vợ chi tiêu trong nhà, còn lương của vợ thì vợ tự do tiêu xài, không có gửi tôi đồng nào và tôi cũng không quan tâm. Vợ chồng không có con cái. Vậy vợ tôi đòi khiếu nại và chia tài sản căn nhà khi 2 người chia tay, thế thì vợ tôi có được chia phần không ? Xin cảm ơn sự tư vấn nhiệt tình của luật sư.Rất mong sự hồi âm sớm của luật sư.
Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Nhân Hòa, vấn đề của bạn chúng tôi tư vấn như sau:
Căn cứ vào những thông tin mà bạn cung cấp, bạn và vợ bạn có tổ chức đám cưới ở quê hồi tháng 3/2015, tuy nhiên không đăng ký kết hôn. Theo khoản 1 Điều 14 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định về giải quyết hậu quả của việc nam, nữ sống chung với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn như sau:
"1. Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật này chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Quyền, nghĩa vụ đối với con, tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật này".
Trường hợp hai bên chỉ tổ chức đám cưới mà không đăng ký kết hôn tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Nếu có tranh chấp về tài sản thì được giải quyết theo quy định tại khoản 1 Điều 16 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 như sau:
“Điều 16. Giải quyết quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn
1. Quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn được giải quyết theo thỏa thuận giữa các bên; trong trường hợp không có thỏa thuận thì giải quyết theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
2. Việc giải quyết quan hệ tài sản phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ và con; công việc nội trợ và công việc khác có liên quan để duy trì đời sống chung được coi như lao động có thu nhập".
Đối với căn nhà bạn mua trả góp năm 2016 bằng tiền lương của bạn, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở đứng tên bạn và giấy chứng nhận còn độc thân thì có thể được xác định là tài sản riêng của bạn, đối với trường hợp nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn, khi hai bên không còn tiếp tục chung sống thì tài sản của người nào thì vẫn thuộc sở hữu của người đó. Nếu có tranh chấp mà hai bên không tự thỏa thuận được thì theo quy định của Bộ luật dân sự, nếu bên nữ muốn được chia một phần tài sản (căn nhà) thì bắt buộc người đó phải chứng minh được công sức đóng góp của mình vào việc mua căn nhà, nếu không chứng minh được thì không có căn cứ để yêu cầu chia tài sản.