Thừa kế là là việc chuyển dịch tài sản của người đã chết cho người còn sống, tài sản để lại được gọi là di sản. Vậy, trong trường hợp có nhiều người thừa kế nhưng một trong số họ không chịu bán di sản để chia thì làm thế nào? Luật Nhân Hòa xin tư vấn cho Quý khách hàng về tình huống trên như sau.
- 1. Trường hợp còn thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế
Theo khoản 1 Điều 611 Bộ luật Dân sự 2015, thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết. Bên cạnh đó, khoản 1 Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015 quy định thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Như vậy, khi một trong các đồng thừa kế không chịu bán để chia, nếu đang trong thời hiệu khởi kiện trên thì các đồng thừa kế này có quyền yêu cầu Tòa án phân chia di sản thừa kế đó.
Về Tòa án có thẩm quyền giải quyết yêu cầu phân chia di sản, theo khoản 5 Điều 26, điểm a khoản 1 Điều 35 và điểm a khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Tòa án cấp huyện nơi bị đơn (người thừa kế không chịu bán di sản để chia) cư trú, làm việc có thẩm quyền giải quyết yêu cầu này.
Liên hệ luật sư tư vấn luật thừa kế - Hotline 0915.27.05.27
- 2. Trường hợp hết thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế
Mục 2.4 Khoản 1 NQ 02/2004/NQ-HĐTP quy định:
"2.4. Không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế
a. Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau:
a.1. Trường hợp có di chúc mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và thỏa thuận việc chia tài sản sẽ được thực hiện theo di chúc khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo di chúc.
a.2. Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thỏa thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thoả thuận của họ.
a.3. Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thỏa thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.
b. Trường hợp người chết để lại di sản cho các thừa kế nhưng các thừa kế không trực tiếp quản lý, sử dụng mà di sản đó đang do người khác chiếm hữu bất hợp pháp hoặc thuê, mượn, quản lý theo uỷ quyền... thì các thừa kế có quyền khởi kiện người khác đó để đòi lại di sản.”
Theo tinh thần của Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP ngày 10 tháng 8 năm 2004, di sản thừa kế sẽ được chuyển thành tài sản chung của các thừa kế nếu thuộc một trong hai trường hợp sau:
+ Trong thời hạn 10 năm kể từ thời điểm mở thừa kế mà không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế;
+ Sau khi kết thúc thời hạn 10 năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia.
Như vậy, nếu rơi vào hai trường hợp trên, di sản thừa kế sẽ chuyển thành tài sản chung, Tòa án không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế khi giải quyết tranh chấp mà sẽ áp dụng các quy định của pháp luật về tài sản chung. Lúc này, các đồng thừa kế vẫn có thể yêu cầu chia di sản đó thông qua việc yêu cầu Tòa án chia tài sản chung giữa các đồng sở hữu.
Về Tòa án có thẩm quyền giải quyết yêu cầu phân chia di sản, theo khoản 2 Điều 26, điểm a khoản 1 Điều 35 và điểm a khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Tòa án cấp huyện nơi bị đơn (người thừa kế không chịu bán di sản để chia) cư trú, làm việc có thẩm quyền giải quyết yêu cầu này.
Nhìn chung, khi một trong các đồng thừa kế không chịu bán để chia tài sản thừa kế thì những đồng thừa kế còn lại có thể khởi kiện yêu cầu Tòa án chia di sản đó. Tuy nhiên, tùy vào việc thời hiệu khởi kiện quyền thừa kế còn hay hết mà yêu cầu khởi kiện có thể là yêu cầu phân chia di sản hoặc yêu cầu chia tài sản chung.
Bài viết trên đây đã giải đáp cho câu hỏi “Một trong các đồng thừa kế không chịu bán để chia thì làm thế nào?”. Nếu Quý khách hàng có thắc mắc liên quan đến nội dung bài viết hoặc có vấn đề pháp lý cần hỗ trợ, vui lòng liên hệ tổng đài 0915.27.05.27 để được Luật sư Luật Nhân Hòa tư vấn.
CÔNG TY LUẬT NHÂN HÒA
Địa chỉ: 2 Hiệp Bình, p. Hiệp Bình Phước, quận Thủ Đức, Tp.HCM
Hotline: 0915.27.05.27
Email: luatsunhanhoa@gmail.com
Trân trọng!