Quan hệ thừa kế là một trong những quan hệ dân sự lâu đời và phổ biến, đó là việc các cá nhân, tổ chức kế thừa về quyền và nghĩa vụ về tài sản thuộc quyền sở hữu của người chết. Tuy nhiên, trường hợp người để lại tài sản thừa kế có nghĩa vụ trả nợ thì những người được hưởng thừa kế có nghĩa vụ trả nợ không? Luật Nhân Hòa xin được giải đáp vấn đề trên như sau.
1. Người thừa kế được xác định như thế nào?
Theo Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế là người kế thừa quyền và nghĩa vụ về tài sản từ người để lại di sản thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.
+ Đối với người thừa kế theo pháp luật, việc xác định người thừa kế dựa trên hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định tại Chương XXIII Bộ luật này.
+ Đối với thừa kế theo di chúc, việc xác định người thừa kế dựa vào nội dung của người lập di chúc. Người lập di chúc chỉ định ai thừa hưởng di sản thừa kế trong di chúc thì người đó trở thành người thừa kế, trừ trường hợp những người thừa kế di sản của nhau chết cùng thời điểm và những người được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc.
Liên hệ luật sư tư vấn pháp luật thừa kế Hotline: 0915.27.05.27
Bên cạnh đó, người thừa kế cần đáp ứng đủ điều kiện để được hưởng thừa kế:
+ Cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết.
+ Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
+ Không được thuộc các trường hợp không được hưởng di sản thừa kế: Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó; người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản; người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng; người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
+ Không phải là những người bị truất quyền hưởng di sản (trừ trường hợp những người hưởng di sản không phụ thuộc vào nội dung của di chúc gồm con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng hoặc con thành niên mà không có khả năng lao động mà kông từ chối nhận di sản hoặc không rơi vào những trường hợp bị cấm hưởng di sản).
2. Nghĩa vụ trả nợ cho người để lại tài sản thừa kế của người được thừa kế
Về nguyên tắc chung, những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại chứ không có trách nhiệm thực hiện mọi nghĩa vụ của người để lại di sản thừa kế. Cụ thể, tại Điều 615 Bộ luật Dân sự năm 2015, nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được thực hiện như sau:
+ Những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác;
+ Trường hợp di sản chưa được chia thì nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được người quản lý di sản thực hiện theo thỏa thuận của những người thừa kế trong phạm vi di sản do người chết để lại;
+ Trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác;
+ Trường hợp người thừa kế không phải là cá nhân hưởng di sản theo di chúc thì cũng phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại như người thừa kế là cá nhân.
Lưu ý, thứ tự ưu tiên thanh toán các nghĩa vụ tài sản của người để lại di sản được xác định theo các thứ tự sau đây: Chi phí hợp lý theo tập quán cho việc mai táng; tiền cấp dưỡng còn thiếu; chi phí cho việc bảo quản di sản; tiền trợ cấp cho người sống nương nhờ; tiền công lao động; tiền bồi thường thiệt hại; thuế và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước; các khoản nợ khác đối với cá nhân, pháp nhân; tiền phạt; các chi phí khác. Theo đó, khi thanh toán hết các khoản chi phí nêu trên mà di sản người chết để lại vẫn còn thì di sản mới được chia thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Bài viết trên đây có nội dung về những người thừa kế có nghĩa vụ trả nợ cho người để lại di sản. Trường hợp Quý bạn đọc có thắc mắc về nội dung bài viết hoặc đang gặp những vấn đề liên quan đến chia thừa kế, thực hiện nghĩa vụ tài sản của người để lại di sản hay bất cứ vấn đề pháp lý khác, vui lòng liên hệ tổng đài 0915.27.05.27 để được Luật sư Luật Nhân Hòa hỗ trợ kịp thời.
CÔNG TY LUẬT NHÂN HÒA
Địa chỉ: 2 Hiệp Bình, p. Hiệp Bình Phước, quận Thủ Đức, Tp.HCM
Hotline: 0915.27.05.27
Email: luatsunhanhoa@gmail.com
Trân trọng!