Chưa đủ điều kiện tham gia giao thông gây tai nạn bị xử lý như thế nào? Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng khi xảy ra tại nạn giao thông?
Tóm tắt câu hỏi:
Chào luật sư ạ! Cháu có một em trai 17 tuổi điều khiển xe máy và chở theo một người bạn (xe của nhà bạn) vì gần nhà nên không đội mũ bảo hiểm nên khi qua đồn công an sợ bị bắt nên chạy vượt tốc độ và gây tai nạn với một chiếc taxi đang qua đường. Hậu quả là em trai bị thương gãy tay chân còn bạn thì chấn thương não nặng. Em cháu không đủ tuổi lái xe, không có giấy tờ xe, chạy tốc độ cao, không đội mũ bảo hiểm. Cho cháu hỏi: - trong trường hợp bạn em cháu sống hoặc chết thì em cháu sẽ bị xử lý như thế nào ạ? - xe taxi có bị phạt không ạ? Cháu xin chân thành cảm ơn và mong câu trả lời ạ!
Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật dân sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật Nhân Hòa.
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty Luật Nhân Hòa. Với thắc mắc của bạn, chúng tôi xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1.Căn cứ pháp lý:
Bộ luật Hình sự 2015
Bộ luật Dân sự 2015
Luật giao thông đường bộ 2008
2.Nội dung tư vấn:
Căn cứ theo điều 260 Bộ luật Hình sự 2015 quy định tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo như sau:
“1. Người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Làm chết 01 người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe cho 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe cho 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
a) Không có giấy phép lái xe theo quy định;”
Em trai của bạn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Đều 260, Bộ luật Hình sự 2015 về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Các căn cứ cấu thành tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ được xác định như sau:
Về mặt khách thể của tội phạm: được hiểu là các quan hệ xã hội được Luật Hình sự bảo vệ, theo đó, khách thể tội phạm trong trường hợp này là sức khỏe của người em bạn gây thiệt hại, cụ thể là bị chấn thương sọ não nặng và tài sản là chiếc xe máy mà em bạn đã làm hỏng. Trong trường hợp em bạn gây tai nạn mà làm hỏng xe taxi đang qua đường thì chiếc xe taxi cũng là khách thể mà em bạn đã xâm hại.
Về mặt chủ quan của tội phạm: hành vi em bạn tham gia giao thông không đội mũ bảo hiểm, không có giấy phép lái xe, biết rõ mình không đủ điều kiện để tham gia giao thông, vi phạm điều cấm của Luật Giao thôngđường bộ nhưng vẫn cố tình tham gia giao thông là một hành vi cố ý, mặt khác em bạn biết rất rõ đoạn đường em bạn đi qua có đồn công an những vẫn cố tình đi. Nhận thức được hành vi của mình là hành vi nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn thực hiện là một trong những căn cứ quan trọng để xác định tội danh.
Về mặt khách quan của tội phạm: việc em bạn đi xe máy không có giấy phép lái xe, không mũ bảo hiểm, chưa đủ tuổi lái xe mô tô hai bánh, nhận thức rất rõ được hành vi của mình nhưng vẫn cố tình vượt tốc độ dẫn tới hậu quả gây tai nạn. Hành vi vượt tốc độ chính là căn cứ dẫn đến hậu quả tai nạn giao thông xảy ra.
Về mặt chủ thể của tội phạm: Em bạn là người điều khiển xe máy trực tiếp, đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, có năng lực chịu trách nhiệm hình sự. Vì vậy, em bạn phải chịu mọi trách nhiệm về hành vi em bạn đã gây ra.
Hậu quả của hành vi vượt tốc độ là người bạn đi cùng xe của em bạn bị chấn thương sọ não nặng, nếu xác định tỉ lệ thương tật từ 61% trở lên hoặc trong trường hợp bạn đi cùng xe em bạn chết thì em bạn sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 điều 260. Tuy nhiên, tình tiết em bạn không có giấy phép lái xe là một tình tiết tăng nặng theo khoản 2, điều 260 Bộ luật Hình sự, vì vậy người phạm tội sẽ bị phạt tù trong khoảng từ 3 năm đến 10 năm tù.
Vì tại thời điểm phạm tội em bạn mới 17 tuổi nên em bạn được áp dụng khoản 1, điều 101 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tù có thời hạn đối với người chưa thành niên phạm tội thì mức phạt tù của em bạn được xác định như sau:
“1. Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định;”
Trên cơ sở đó, có thể xác định mức hình phạt của em bạn là không quá ba phần tư mức phạt tù từ 3 năm đến 10 năm. Việc xác định hình phạt tù có thời hạn của Tòa án cũng sẽ dựa vào thái độ thành khẩn, hợp tác của người phạm tội hay không, từ đó xem xét các tình tiết giảm nhẹ để đưa ra mức hình phạt phù hợp.
Ngoài ra, em trai của bạn phải bồi thường thiệt hại cho người bị hại theo điều 590 Bộ luật Dân sự 2015 về bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm hại:
“1. Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm bao gồm:
a) Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại;
b) Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và không thể xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại;
c) Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị; nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần phải có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại;
d) Thiệt hại khác do luật quy định.
2. Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp sức khỏe của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có sức khỏe bị xâm phạm không quá năm mươi lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.”
Như vậy, em trai bạn phải bồi thường các khoản chi phí hợp lý như: chi phí cho việc phục hồi, bồi dưỡng, chức năng bị mất, bị giảm sút; thu nhập thực tế của người bị thiệt hại bị mất, bị giảm sút, chi phí hợp lý về phần thu nhập thực tế của người chăm sóc người bị thiệt hại trong suốt thời gian điều trị cho người bị hại, và các khoản chi phí hợp lý khác.
Trong trường hợp, bạn của e trai bạn chết thì mức bồi thường thiệt hại sẽ căn cứ theo điều 591 Bộ luật dân sự 2015 quy định về bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm hại:
“1. Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm bao gồm:
a) Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 của Bộ luật này;
b) Chi phí hợp lý cho việc mai táng;
c) Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng;
d) Thiệt hại khác do luật quy định.”
Như vậy, trong trường hợp bạn của em trai bạn chết thì em trai bạn phải bồi thường thiệt hại các khoản chi phí như sau: chi phí cho việc cứu chữa, bồi dưỡng cho người bị thiệt hại, khoản thu nhập thực tế bị mất, bị giảm sút của người chăm nom người bị hại trong thời gian điều trị, chi phí hợp lý cho việc mai táng và các thiệt hại khác. Ngoài các khoản bồi đắp về vật chất thì em trai bạn phải bồi đắp về mặt tổn thất tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại, mức bồi thường thiệt hại do các bên thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho người bị thiệt hại không quá 100 lần mức lương cơ sở do nhà nước quy định.
Ngoài ra em bạn còn phải bồi thường tài sản bị thiệt hại là chiếc xe máy, xe taxi (nếu có thiệt hại) căn cứ theo khoản 1, điều 589 quy định về bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm hại nếu như bên taxi không có lỗi thì trách nhiệm như sau:
“1. Tài sản bị mất, bị hủy hoại hoặc bị hư hỏng.”
Như vậy, ngoài phải bồi thường do sức khỏe bị xâm hại thì em bạn còn phải bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm hại. Căn cứ xác định mức bồi thường sẽ do hai bên thỏa thuận, trong trường hợp không thỏa thuận được thì một trong hai bên có thể kiện ra Tòa án để giải quyết.
Tuy nhiên trong trường hợp này, em bạn mới 17 tuổi nên việc xác định năng lực chịu bồi thường thiệt hại của cá nhân theo khoản 2 điều 586 Bộ luật dân sự được xác định như sau:
“2. Người chưa đủ mười lăm tuổi gây thiệt hại mà còn cha, mẹ thì cha, mẹ phải bồi thường toàn bộ thiệt hại; nếu tài sản của cha, mẹ không đủ để bồi thường mà con chưa thành niên gây thiệt hại có tài sản riêng thì lấy tài sản đó để bồi thường phần còn thiếu, trừ trường hợp quy định tại Điều 599 của Bộ luật này.
Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi gây thiệt hại thì phải bồi thường bằng tài sản của mình; nếu không đủ tài sản để bồi thường thì cha, mẹ phải bồi thường phần còn thiếu bằng tài sản của mình.”
Như vậy, trong trường hợp em bạn có tài sản riêng thì phải tự bồi thường cho người bị thiệt hại, nếu không có tài sản riêng hoặc tài sản riêng không đủ để bồi thường thì cha, mẹ bạn phải bồi thường phần còn thiếu bằng tài sản của mình
Trên đây là một số chia sẻ của Luật sư, mọi yêu cầu hỗ trợ quý vị hãy liên hệ tổng đài tư vấn pháp luật 0915.27.05.27 của chúng tôi. Công ty luật Nhân Hòa chuyên dịch vụ luật sư uy tín, tin cậy đảm bảo giải quyết mọi vướng mắc bạn gặp phải.
Công ty Luật Nhân Hòa
Địa chỉ: 02 Hiệp Bình, phường Hiệp Bình Phước, quận Thủ Đức, Tp.HCM
Email: luatsunhanhoa@gmail.com
Hotline: 0915. 27.05.27
Trân trọng!
