Câu hỏi tư vấn:
Thưa luật sư, tôi có một vấn đề sau mong được luật sư tư vấn:
Ba mẹ tôi có 4 người con, tôi là con gái út trong gia đình. Ba mẹ tôi có 2 căn nhà ở quận Thủ Đức và một mảnh đất ở quận Bình Thạnh. Khi còn sống, ba mẹ tôi đã làm hợp đồng tặng cho anh 2 tôi một căn nhà ở Thủ Đức.
Ba mẹ tôi mất năm 2020, không để lại di chúc, ông bà nội và ông bà ngoại tôi đều đã mất trước ba mẹ tôi. Vậy luật sư cho tôi hỏi, hiện còn một căn nhà ở Thủ Đức và một mảnh đất ở Bình Thạnh của ba mẹ tôi để thừa kế lại sẽ chia cho ai?và người anh thứ hai của tôi đã được cho một căn nhà ở Thủ Đức thì nay có được chia thừa kế đối với căn nhà còn lại ở Thủ Đức và mảnh đất ở Bình Thạnh nữa hay không?
Tôi xin chân thành cảm ơn luật sư!
Tư vấn của luật sư:
Chào chị, cảm ơn chị đã quan tâm đến dịch vụ pháp lý của công ty Luật Nhân Hòa, đối với vấn đề chị thắc mắc, chúng tôi xin tư vấn như sau:
Đối với vấn đề thứ nhất, ai là người sẽ được hưởng thừa kế tài sản của ba mẹ chị?
Theo quy định pháp luật thì thừa kế gồm có 2 dạng là thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật. Thừa kế theo di chúc chỉ xảy ra khi người để lại di sản thừa kế đã lập di chúc hợp pháp trước khi chết.
Trong trường hợp này, ba mẹ chị không lập di chúc nên tài sản thừa kế sẽ được thừa kế theo quy định pháp luật.
Cụ thể, theo quy định tại Điều 676 Bộ luật dân sự 2015 thì:
“Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”
Như vậy, theo quy định trên thì tài sản thừa kế của ba mẹ chị sẽ được chia cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất gồm cha, mẹ, vợ, chồng, con của người để lại di sản. Trong trường hợp này ông, bà nội ngoại đều đã chết trước ba mẹ chị, và ba mẹ chị đều đã chết nên tài sản thừa kế sẽ được chia cho các con, tức là bốn anh em chị, mỗi người sẽ được hưởng một phần bằng nhau trong tài sản thừa kế của ba mẹ chị để lại.
Đối với vấn đề thứ hai, anh hai chị đã được ba mẹ tặng cho nhà trước khi ba mẹ chị chết thì anh hai chị có được chia thừa kế nữa không?
Vấn đề này, chúng tôi xin tư vấn như sau:
Việc bố mẹ chị tặng cho nhà cho anh hai chị trước khi chết đó là giao dịch dân sự về tặng cho nhà ở và được thực hiện theo quy định tại Điều 465 Bộ luật dân sự 2015. Cụ thể:
“Điều 465. Hợp đồng tặng cho tài sản
Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, còn bên được tặng cho đồng ý nhận.”
“Điều 467. Tặng cho bất động sản
1. Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu theo quy định của pháp luật bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu.
2. Hợp đồng tặng cho bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký; nếu bất động sản không phải đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm chuyển giao tài sản.”
Như vậy, nếu giao dịch tặng cho hợp pháp theo quy định pháp luật và đã hoàn thành việc đăng ký quyền sở hữu cho anh trai chị thì tài sản này đã chuyển giao quyền sở hữu cho anh trai chị kể từ thời điểm hoàn tất việc đăng ký hoặc bàn giao tài sản chứ không còn là tài sản của ba mẹ chị nữa.
Theo quy định pháp luật hiện nay thì việc tặng cho nhà và thừa kế nhà đất là hai quy định hoàn toàn khác nhau. Đối với việc tặng cho nhà là việc thực hiện một giao dịch dân sự khi chủ thể của giao dịch còn sống. Còn việc thừa kế tài sản chỉ phát sinh khi người để lại tài sản chết.
Ngoài ra, không có quy định nào về việc loại trừ nếu con đã được tặng cho nhà đất thì sẽ không được chia thừa kế đối với những nhà, đất thừa kế khác của cha, mẹ.
Đối chiếu với quy định pháp luật về thừa kế theo pháp luật thì cũng không có quy định nào về việc cấm hay truất quyền thừa kế đối với người con đã được cha mẹ tặng cho tài sản khi còn sống.
Vì vậy, trong trường hợp này, anh hai chị vẫn được chia tài sản thừa kế của cha mẹ chị như những anh chị em khác mặc dù khi cha mẹ chị còn sống đã cho anh hai chị một phần tài sản.
Trên đây là tư vấn của luật sư đối với vấn đề chia thừa kế theo pháp luật và quyền thừa kế của người com khi đã được cha mẹ cho tài sản khi còn sống, hy vọng sẽ giúp chị hiểu rõ hơn các quy định pháp luật về vấn đề này.
Anh, chị có nhu cầu tư vấn các vấn đề pháp lý về thừa kế, nhà đất có thể liên hệ với chúng tôi theo thông tin dưới đây:
CÔNG TY LUẬT NHÂN HÒA
Địa chỉ: 2 đường Hiệp Bình, phường Hiệp Bình Phước, Tp. Thủ Đức, Tp.HCM
Hotline: 0915.27.05.27
Email: luatsunhanhoa@gmail.com
Trân trọng!
